Budowa woliery ogrodowej

Wzorem naszych zachodnich sąsiadów polscy rolnicy, działkowcy oraz ludzie mieszkający na wsi coraz częściej decydują się na budowę woliery, która może stać się niezastąpioną ozdobą wiejskiego podwórza, przydomowego parku, sadu, ogrodu lub działki. Woliera jest to duża klatka, której nie można przestawiać bez wcześniejszego demontażu. Woliery mogą być zarówno wewnętrzne (pokojowe), jak i zewnętrzne (ogrodowe, balkonowe, woliery w altanie).

Planując budowę woliery należy przemyśleć jej usytuowanie i położenie w ogrodzie lub na podwórzu. Należy pamiętać, iż w przyszłości przeniesienie jej w inne miejsce może okazać się sprawą niezmiernie trudną, a czasem nawet niemożliwą. Teren pod wolierę zlokalizowany powinien być na przepuszczalnym podłożu, w miejscu osłoniętym od silnych wiatrów, bez przeciągów, z dala od ruchliwych dróg oraz ciągów pieszych, najlepiej w pobliżu domu. Klatka nie może być usytuowana w pobliżu wielkich drzew, których gałęzie mogą uszkodzić jej delikatną konstrukcję, a spadające liście zawsze będą stanowiły problem z utrzymaniem czystości. Projektując wolierę należy brać pod uwagę fakt istnienia innych elementów zdobiących podwórze lub ogród- nasadzenia roślinne, oczko wodne, kolor ścian budynków itd. Klatka, aby była urozmaiceniem a zarazem ozdobą obejścia musi harmonizować z całością jako atrakcyjny jej element i nie może się znacząco wyróżniać. Jeżeli utrzymywane będą tylko kury lub perlice można zrezygnować z przykrycia woliery dachem lub górna siatką. Wówczas miejsce takie nazywać należy zagrodą dla ptaków. Wadą takiego pomieszczenia jest możliwość wyfrunięcia z niego ptaków oraz wtargnięcia drapieżników.

Projekt woliery
Woliera powinna się składać z dwóch części: ażurowej, którą stanowić może siatka i części zabudowanej w formie schronu dla ptaków. Woliery powinny budowane być na fundamentach umieszczonych w ziemi na głębokości 50 cm w celu ochrony ptaków przed szczurami, lisami i psami. Na krawędzi fundamentu należy wznieść podmurówkę pod konstrukcje woliery wysokości 30 cm. Wielu rolników i hodowców rezygnuje z budowy dość kosztownych fundamentów wkopując siatkę w ziemię na taką samą głębokość. Nie zaleca się tego w wolierach przeznaczonych dla ptaków ozdobnych, dla których powinno się wybudować tradycyjną wolierę stojącą na fundamencie, która wraz z domkiem noclegowym będzie ozdobą obejścia i ma chronić ptaki przed drapieżnikami. Trzeba pamiętać, iż każda klatka powinna być dłuższa niż szersza. Dla bażantów wystarcza woliera o wysokości 200-250 cm, jednak pawie ze względu na swoje duże rozmiary potrzebują, co najmniej 300 cm. Długość i szerokość zależy oczywiście od wielkości i liczby ptaków, jakie w przyszłości będą tam utrzymywane. Za optymalną wielkość woliery przeznaczonej dla kilku kur lub bażantów ozdobnych uważa się klatkę o powierzchni 10 m². Dla 3 pawi minimalna powierzchnia klatki wynosi już 40 m². Papugi i gołębie mogą być utrzymywane w mniejszych klatkach, ale ich wysokość nie powinna być mniejsza niż 250 cm. Podłoże ażurowej części woliery stanowić może beton, wióry drzewne, piasek, kora drzew iglastych, torf, jak również zwarta, pielęgnowania darń. Zaletą podłogi betonowej jest jej łatwość w czyszczeniu i odkażaniu. Mimo ustawienia na niej doniczek z roślinami nie dorównuje ona walorom estetycznym, które uzyskać można dzięki wysypanej korze lub trawie. Co więcej, w momencie rezygnacji z betonu jako podłogi można również posadzić bezpośrednio w podłożu liczne krzewy, a nawet drzewa. Podłoga powinna mieć spadek odprowadzający nadmiar wody z woliery. Dlatego też w podmurówce powinien znaleźć się okratowany lub osiatkowany kanał odwadniający o średnicy ok. 10 cm umożliwiający wypływ jej na zewnątrz. Jako konstrukcję klatki można użyć ram drewnianych, jednak coraz częściej do tego celu przeznacza się metalowe kątowniki, ramy lub rurki. Po przygotowaniu ram należy naciągnąć na nie delikatną siatkę, najlepiej zgrzewaną, o oczkach nie większych niż 2,5 x 1,25 cm. Nie zaleca się używać do budowy woliery siatki o większych oczkach z uwagi na łatwość wtargnięcia do klatki wróbli i gryzoni, które mogą wyjadać karmę i być roznosicielami chorób. Siatka o mniejszych oczkach znacznie ogranicza obserwacje wnętrza klatki. Pokrycie dachu części ażurowej woliery wykonać należy z półprzeźroczystych płyt plastykowych lub innych, zamontowanych w ten sposób, aby umożliwić wodzie opadowej spływ daleko od klatki. Można także zamontować nieduże rynny. Należy pomyśleć o drzwiach wejściowych, dzięki którym hobbysta będzie mógł sprzątać i zadawać karmę w części ażurowej woliery.

Drugą częścią woliery jest obudowany schron, który posłuży ptakom jako noclegownia, miejsce znoszenia jaj oraz miejsce schronienia się przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Jeżeli w przyszłości będziemy chcieli utrzymywać tylko kilka bażantów lub kur ozdobnych to w zupełności wystarczy dla nich mała, drewniana budka. Jednakże w momencie zasiedlenia klatki przez większą liczbę ptaków oraz gołębie, pawie lub papugi takie pomieszczenie będzie niewystarczające. Na ptasią noclegownię z powodzeniem możemy zaadaptować istniejące już elementy obejścia (altana, szopa), pamiętając, iż muszą być one po adaptacji funkcjonalne i ładne. Schron może podobnie jak część ażurowa woliery stać na fundamencie lub też na filarach. Do budowy części obudowanej woliery używane są cegły, drewno i różnego rodzaju płyty. Schron powinien odznaczać się dobra izolacją cieplną oraz musi być skonstruowany w ten sposób, aby umożliwić hodowcy jego czyszczenie oraz zadawanie w nim karmy. W budynku takim powinny znajdować się okna zabezpieczone siatką. Rozjaśnią one wnętrze schronu i zachęcą ptaki do odwiedzania go np. podczas niepogody, a hodowca będzie mógł kontrolować wnętrze budynku bez konieczności wchodzenia do środka. Zaleca się również, aby część dachu stanowiły przeźroczyste płyty lub szkło. Należy pamiętać jednak, że latem powinna istnieć możliwość ich zakrycia lub zamalowania wapnem, w celu ochrony noclegowni przed silnymi promieniami słonecznymi. W schronie musi znajdować się zamykany otwór umożliwiający wyjście ptaków do części ażurowej, a właścicielowi na sprawne jego otwieranie i zamykanie. Dla kur, perlic, kuropatw, bażantów i pawi otwór taki znajdować się powinien kilka centymetrów od podłogi. Jednak utrzymując gołębie lub papugi otwór taki należy zlokalizować na wysokości, co najmniej 150 cm. Coraz częściej wielu hodowców montuje w schronie sztuczne oświetlenie, które jest szczególnie ważne podczas krótkich, zimowych dni. Faktem jest, że wielu hodowców dość często rezygnuje z budowy kosztownej woliery na rzecz konstrukcji zbudowanej tylko z drewnianych pali, pomiędzy którymi naciągnięta jest lekka siatka lub sieć rybacka. Jest to tania inwestycja, lecz nie sprawdza się przy chowie ptaków ozdobnych z tego względu, iż woliery takie mają być ozdobą obejścia, a klatki zbudowane z pali i sieci raczej nie podkreślą piękna ogrodu.

Wyposażenie i wystrój woliery
Niezbędną rzeczą w każdej wolierze są karmidła i poidła. W zależności od posiadanego gatunku ptaka można się w nie zaopatrzyć w sklepach zoologicznych. Dla bażantów, pawi, kur i perlic najodpowiedniejsze będą nieduże kuwety, korytka, a także miski przeznaczone do karmienia psów lub kotów. Naczynia te ustawia się na ziemi oraz należy zabezpieczyć je w ten sposób, aby ptaki nie rozrzucały zadanej karmy. Dla papug i gołębi karmidła powinny być zamocowane wyżej. Wyposażenie i dekoracja woliery zależy w głównej mierze od zamieszkujących ją gatunków ptaków. W klatce należy umieścić różnego rodzaju konary, korzenie, pnie lub kamienie. Wysoko pod daszkiem mocuje się grubą gałąź, która posłuży bażantom i pawiom za miejsce noclegowe. W celu zapewnienia ptakom jak największej przestrzeni do latania (dotyczy to głównie gołębi i papug) trzeba dobrze rozplanować rozmieszczenie gałęzi i roślin w wolierze. Do woliery należy wybrać rośliny mogące zapewnić gąszcz, w którym ptaki mogą się schronić, a nawet zbudować gniazda. Na rośliny wolierowe idealnie nadają się: grab, dąb, jarzębina, tawuła, śnieguliczka, porzeczka i inne krzewy owocowe, rośliny iglaste, sumak octowiec, wierzba oraz pnącza (rdest, wiciokrzew, winobluszcz). W wolierze można posadzić także byliny np. różne gatunki traw, krwawnik, lawendę i szałwię. Należy jednak pamiętać, że rośliny powinny być posadzone w ten sposób, by nie ograniczać swobodnego poruszania się ptaków. Dotyczy to głównie bażantów, kur i pawi. Rzeczą oczywistą jest fakt, iż posadzone rośliny cały czas będą niszczone, skutkiem czego zajdzie konieczność dość częstej ich wymiany. Zaleca się obsadzanie wnętrza woliery roślinami tańszymi i odporniejszymi, a okazy bardziej wartościowe i delikatniejsze lepiej posadzić na zewnątrz.

Wyposażenie schronu to przede wszystkim różnego rodzaju żerdki i grzędy, na których ptaki będą chętnie siadały. Utrzymując ptaki małe (papużki, gołębie) z ptakami dużymi lubiącymi spędzać noc na najwyższych gałęziach (bażanty, pawie, kury) należy żerdki przeznaczone dla tych pierwszych umieszczać wysoko i w ten sposób, aby ptak duży nie miał możliwości przesiadywania na nich. Gołębie preferują jednak odpoczynek na niedużych półkach, które można umieścić także w ażurowej części woliery. W schronie nie powinno również zabraknąć poideł i karmideł, w których będzie zadawana karma podczas niepogody. Pragnąc rozmnożyć ptaki należy dostarczyć im także różnego rodzaju budki lęgowe (papugi), gipsowe podstawy gniazd, wiklinowe koszyki (gołębie) oraz różnego rodzaju skrzynki wyścielone słomą lub sianem (bażanty, kury, pawie, perlice).

Ptaki
W wolierze zewnętrznej przez cały rok można utrzymywać wiele ras kur ozdobnych, perlice, bażanty łowne, srebrzyste, złociste, diamentowe i inne, pawie, kuropatwy, przepiórki japońskie, gołębie (liczne rasy gołębi domowych, synogarlice tureckie, gołąbki długoczube), papugi (papużki faliste, nimfy, mnichy, rozelle). Należy zaznaczyć, iż wszystkie wymienione tu gatunki i rasy ptaków po uprzedniej aklimatyzacji mogą być utrzymywane w wolierach zewnętrznych przez cały rok. Także wymienione gatunki papug i gołębi, pochodzące z rejonów tropikalnych znoszą polskie zimy pod warunkiem zapewnienia im przytulnego i suchego schronienia.

Prawidłowo zaprojektowana, zbudowana i umiejętnie wkomponowana woliera może stać się wspaniałą ozdobą parku, podwórza lub ogrodu. Należy przede wszystkim pamiętać, iż kształt, wymiary, wystrój i wyposażenie zależy w dużej mierze od utrzymywanych w niej gatunków ptaków.

autor: Radosław Kożuszek, AR w Poznaniu

 

Dodaj komentarz:

Wasze komentarze: